Help! Mijn Tiener Heeft Faalangst: Hoe Herken Je Het?
Elke ouder wil het beste voor zijn kind, maar soms worden we geconfronteerd met uitdagingen die moeilijk te begrijpen zijn. Faalangst is zo'n uitdaging die vaak voorkomt bij tieners. Maar wat is faalangst precies en hoe kun je als ouder de signalen herkennen?
In deze blogpost leg ik uit wat faalangst is, hoe je het kunt identificeren bij je tiener en wat je kunt doen om hen te helpen.
Wat is Faalangst?
Faalangst is de intense angst om te falen of tekort te schieten in situaties waarin prestaties van belang zijn. Deze angst kan zo overweldigend zijn dat het de prestaties van je tiener daadwerkelijk belemmert, wat leidt tot een vicieuze cirkel van angst en falen. Faalangst is niet alleen een kwestie van nervositeit of stress voor een test; het kan diepgewortelde onzekerheid en een laag zelfbeeld weerspiegelen.
Hoe Herken Je Faalangst bij Je Tiener?
Als ouder is het belangrijk om alert te zijn op de signalen van faalangst, zodat je je tiener op tijd kunt ondersteunen. Hier zijn enkele tekenen waar je op kunt letten:
Lichamelijke Klachten:
Tieners met faalangst kunnen klagen over buikpijn, hoofdpijn of andere lichamelijke ongemakken, vooral vlak voor een prestatiemoment zoals een toets of presentatie. Deze klachten zijn vaak een uiting van de onderliggende angst en stress.
Uitstelgedrag:
Uitstelgedrag is een veelvoorkomend teken van faalangst. Je tiener kan repetitief uitstellen om te beginnen aan huiswerk of andere verantwoordelijkheden, uit angst dat ze niet goed genoeg zullen presteren.
Extreme Perfectionisme:
Hoewel perfectionisme op zich niet slecht is, kan het bij faalangst schadelijk worden. Tieners met faalangst stellen onrealistisch hoge eisen aan zichzelf en raken gemakkelijk gefrustreerd als ze deze niet halen. Dit kan leiden tot overmatig studeren of het herhaaldelijk verbeteren van werk, zonder ooit tevreden te zijn.
Vermijden van Uitdagingen:
Tieners met faalangst kunnen geneigd zijn om uitdagingen te vermijden, uit angst voor falen. Ze nemen geen deel aan activiteiten waar ze denken dat ze kunnen falen, zoals sportwedstrijden, sociale evenementen of nieuwe hobby's.
Negatieve ervaringen van vroeger doen de angst voor een negatieve beoordeling toenemen. Hoe werkt dat precies?
Je bevindt je in een situatie waarin je moet presteren (een toets, een examen).
Je beoordeelt de situatie en schat ze negatief in. (‘Het is te moeilijk. Ik zal het niet kunnen!’).
Door die negatieve gedachten raak je gespannen en word je bang. (‘Help, ik weet niets meer!’).
Die angst uit zich in lichamelijke klachten, zoals klamme handen, een bonzende hartslag of zweet op je voorhoofd.
Al die factoren beïnvloeden je gedrag. Je denkvermogen daalt en je kan je niet meer concentreren. Je krijgt een black-out of je geeft op.
Die mislukking ontmoedigt je en bevestigt je oorspronkelijke overtuiging en angst.
De volgende keer begin je vooraf nog meer te piekeren omdat je er nog sterker van overtuigd bent dat je zal falen. Hierdoor raak je nog meer gespannen, krijg je nog meer lichamelijke klachten en blokkeer je helemaal. Je raakt vast in een negatieve vicieuze cirkel.
Hoe Kun Je Je Tiener Helpen?
Het is cruciaal om een ondersteunende omgeving te creëren waarin je tiener zich veilig voelt om fouten te maken en te leren. Hier zijn enkele strategieën om je tiener te helpen omgaan met faalangst:
Positieve Bekrachtiging:
Bekrachtig inspanningen in plaats van resultaten. Prijs je tiener voor hun inzet en doorzettingsvermogen, ongeacht de uitkomst. Dit helpt hen te begrijpen dat fouten maken een natuurlijk onderdeel is van het leerproces.
Realistische Doelen Stellen:
Help je tiener bij het stellen van realistische en haalbare doelen. Dit kan hen helpen om stap voor stap succes te ervaren, wat hun zelfvertrouwen zal vergroten.
Open Communicatie:
Moedig je tiener aan om over hun angsten te praten. Luister zonder oordeel en bied je steun aan. Dit kan hen helpen om hun angsten onder woorden te brengen en te relativeren.
Professionele Hulp:
Soms is professionele hulp nodig. Als je merkt dat de faalangst van je tiener hun dagelijks leven aanzienlijk beïnvloedt, overweeg dan om hulp te zoeken van een coach of therapeut die gespecialiseerd is in het werken met tieners.
Conclusie
Faalangst bij tieners is een serieus probleem dat aandacht en begrip vereist. Als ouder speel je een essentiële rol in het ondersteunen van je tiener om deze angst te overwinnen. Wil je meer weten over hoe je je tiener kunt helpen met faalangst? Maak een afspraak voor een gesprek met mij. Samen kunnen we een plan opstellen om je tiener te helpen om te gaan met faalangst en hun zelfvertrouwen te vergroten.
Uit het boek ‘Leren. Hoe? Zo!’ van Tommy Opgenhaffen.